Phân Biệt Dầu Cầu Và Dầu Hộp Số Công Nghiệp – Khác Biệt, Ứng Dụng Và Cách Chọn Đúng Loại

castroltiat 01/11/2025

Mục lục

1. Vì sao cần phân biệt dầu cầu và dầu hộp số công nghiệp?

Trong các hệ thống truyền động – từ ô tô, xe tải cho đến dây chuyền công nghiệp – dầu bôi trơn là yếu tố then chốt giúp vận hành trơn tru và bền bỉ.
Tuy nhiên, nhiều người vẫn nhầm lẫn giữa dầu cầu (Gear Oil) và dầu hộp số công nghiệp (Industrial Gear Oil).
Việc dùng sai loại dầu không chỉ làm giảm hiệu suất mà còn có thể gây mòn bánh răng, hư cầu xe hoặc cháy hộp giảm tốc.

Hãy cùng TiatLube phân tích chi tiết điểm khác biệt, ứng dụng và cách chọn dầu phù hợp nhé!

2. Dầu cầu là gì? – Bảo vệ bánh răng chịu tải nặng

Dầu cầu là loại dầu bôi trơn chuyên dụng cho các hệ thống truyền động chịu tải trọng lớn như cầu xe, vi sai, hộp số cuối, bánh răng côn – trụ trong ô tô hoặc máy công trình.

Đặc điểm nổi bật:

Chứa nhiều phụ gia EP (Extreme Pressure) giúp chịu tải nặng, chống mài mòn cực tốt.
Có độ nhớt cao để duy trì màng dầu ổn định dưới áp lực lớn.
Chịu được nhiệt độ cao và va đập mạnh trong môi trường vận hành khắc nghiệt.

Tiêu chuẩn thường gặp: API GL-4, GL-5, SAE 80W-90, 85W-140.

👉 Ứng dụng: Dùng cho cầu chủ động, vi sai, bánh răng truyền lực của ô tô, xe tải, xe ben, xe công trình, v.v.

3. Dầu hộp số công nghiệp là gì? – Giải pháp cho hệ thống truyền động máy móc

Khác với dầu cầu, dầu hộp số công nghiệp được thiết kế cho các hệ thống bánh răng kín trong nhà máy, như hộp giảm tốc, băng tải, máy ép, máy cán, thiết bị cơ khí công nghiệp.

Đặc điểm:

Có khả năng chống oxy hóa, chống gỉ sét và chống tạo bọt hiệu quả.
Độ nhớt đa dạng (ISO VG 68 – 680), phù hợp nhiều loại máy và điều kiện tải khác nhau.
Một số loại có phụ gia EP nhẹ, giúp bảo vệ bánh răng khi tải trung bình.

Tiêu chuẩn phổ biến: ISO VG, DIN 51517, AGMA 9005.

👉 Ứng dụng: Dùng cho hộp số giảm tốc, hộp bánh răng công nghiệp, máy nghiền, máy ép nhựa, máy cán thép…

4. So sánh chi tiết dầu cầu và dầu hộp số công nghiệp

Tiêu chí	Dầu cầu (Gear Oil)	Dầu hộp số công nghiệp (Industrial Gear Oil)
Môi trường sử dụng	Ô tô, xe tải, cầu chủ động, vi sai	Hệ thống truyền động, hộp giảm tốc công nghiệp
Độ nhớt	Cao hơn, đặc hơn	Đa dạng, tùy theo tải và tốc độ
Phụ gia EP	Nhiều, chịu áp cực cao	Có, nhưng nhẹ hơn
Tải trọng làm việc	Tải va đập, tải nặng	Tải đều, tải trung bình
Tiêu chuẩn thường gặp	API GL-4, GL-5	ISO VG 150, 220, 320, 460, 680
Mục tiêu chính	Chống mài mòn, bảo vệ bánh răng cầu	Giảm ma sát, duy trì hiệu suất máy

5. Lưu ý khi chọn dầu phù hợp

Không dùng dầu cầu cho máy công nghiệp: Phụ gia EP mạnh có thể ăn mòn bề mặt kim loại mềm trong hộp giảm tốc.
Không dùng dầu hộp số công nghiệp cho cầu xe: Không đủ phụ gia EP, bánh răng dễ mòn hoặc gãy.
Chọn đúng cấp độ nhớt theo hướng dẫn của nhà sản xuất (VD: SAE 85W-140 hoặc ISO VG 320).
Thay dầu định kỳ để tránh cặn bẩn, oxi hóa làm giảm hiệu quả bôi trơn.

6. Kết luận

Việc phân biệt rõ dầu cầu và dầu hộp số công nghiệp giúp bạn:

Kéo dài tuổi thọ bánh răng và thiết bị truyền động.
Giảm chi phí bảo trì, sửa chữa.
Đảm bảo vận hành ổn định, hiệu suất tối đa.

Câu Hỏi Thường Gặp Về Dầu Cầu Và Dầu Hộp Số Công Nghiệp (FAQ)

1. Dầu cầu có thể thay cho dầu hộp số công nghiệp được không?

❌ Không nên.
Dầu cầu có chứa phụ gia EP (Extreme Pressure) rất mạnh, được thiết kế cho các bánh răng chịu tải và va đập lớn. Nếu dùng trong hộp số công nghiệp, các phụ gia này có thể ăn mòn bề mặt kim loại mềm, làm hư hại chi tiết máy.
Ngược lại, dầu hộp số công nghiệp không đủ khả năng chịu tải nặng như dầu cầu, nên cũng không thể dùng thay thế cho cầu xe hay vi sai.

2. Bao lâu nên thay dầu cầu và dầu hộp số công nghiệp?

Dầu cầu: Nên thay định kỳ mỗi 40.000 – 60.000 km (đối với xe ô tô) hoặc sớm hơn nếu vận hành trong môi trường khắc nghiệt.

Dầu hộp số công nghiệp: Thường nên thay sau 3.000 – 5.000 giờ hoạt động, tùy điều kiện tải và nhiệt độ làm việc.
Việc kiểm tra định kỳ tình trạng dầu (màu, độ đặc, mùi cháy, cặn kim loại) giúp bạn biết khi nào cần thay kịp thời.

3. Có thể trộn lẫn các loại dầu cầu khác thương hiệu không?

Không khuyến khích.
Mỗi hãng sản xuất sử dụng phụ gia và công thức hóa học khác nhau, việc trộn lẫn có thể làm mất tác dụng của phụ gia, gây tạo cặn, giảm độ bôi trơn hoặc ăn mòn bánh răng.
Nếu cần thay đổi thương hiệu, nên xả bỏ toàn bộ dầu cũ, vệ sinh sạch hệ thống rồi mới châm dầu mới.